Memorial Hastanesi Gögüs Hastaliklari Bölümü’nden Uz. Dr. Murat Apaydin, sigara bagimliligindan kurtulmak için önemli tavsiyelerde bulundu.
SIGARA ALISKANLIK DEGIL MADDE BAGIMLILIGIDIR
Dünya Saglik Örgütü’nün yaptigi arastirmalarda, sigara içenlerin % 70-80’inin sigarayi birakmak istedigi belirlenmistir. Sigarayi birakmak isteyenlerin % 20-30’unun ise her yil sigarayi birakmayi denedigi, bunlardan % 3-5’nin ise sigarayi yardimsiz birakabildigi belirlenmistir. Sigara aslinda bir aliskanlik ya da tiryakilik degil madde bagimliligidir. Sigarayi yardim almadan birakmaya çalisanlar bagimliligin; psikolojik, davranissal ve fiziksel etkileri ile basa çikmak zorunda kalmaktadir.
DOPAMININ BIRAKMAYI ZORLASTIRMASINA IZIN VERMEYIN
Psikolojik açidan sigara içenlerin büyük bir bölümü, duygudurum düzenleyicisi olarak nikotin bagimlisidir. Konu davranissal açidan degerlendirildiginde ise baskalarini sigara içerken görme, çay-kahve veya alkol içme, araba sürme veya mola verme gibi çok güçlü tetikleyiciler sigara içme eyleminde etkilidir. Sigaranin fiziksel etkisi de nikotin bagimligiyla dogrudan alakalidir. Sigara dumaninin agiz yoluyla hizli bir sekilde akcigerlerden kan dolasimina geçtigi ve 8 saniye gibi kisa bir sürede beyne ulastigi tespit edilmistir. Nikotin, beyinde ve sinir sisteminde nikotin reseptörlerine baglanarak çesitli maddelerin salinmasina yol açar. Bunlarin arasinda bulunan dopamin gibi kisa süreli mutluluk veren maddeler nedeniyle sigarayi birakmak daha da zorlasmaktadir.
NIKOTIN BAGIMLILIGI TEDAVI EDILEBILIYOR
Nikotin bagimliligiyla mücadele eden insanlarin fiziksel açidan tedavisinde alabildikleri çesitli destekler bulunmaktadir. Nikotin bagimlilari nikotin replasmani ile (yerine koyma) çesitli ürünler ve tabletler sayesinde sigara bagimliligindan kurtulmaya çalismaktadir. Nikotin replasman tedavisi (NRT) sigarayi biraktiktan sonraki dönemde ortaya çikan nikotin yoksunlugunun ortadan kaldirilmasi için önemlidir. NRT, nikotin bagimliligi oldugu belirlenen kisilere doktor önerisi sonucunda uygulanmalidir. Bu tedavi yöntemi, hafif derecede bagimliligi olan kullanicilar için kullanilmamaktadir.
IFTARDAN SONRA SIGARANIN DEGIL YEDIKLERINIZIN TADINA VARIN
Ancak sigara tiryakilerini, psikolojik bagimliliktan kurtulmak için herhangi bir ürün ya da destekten söz etmek mümkün degildir. Özellikle psikolojik bagimlilik konusunda ortaya konacak mücadelede özgür irade önemlidir. Ramazan ayi insanlarin özgür iradelerinin güçlü oldugu bir dönemdir. Sigaranin psikolojik bagimliligi ile mücadelede Ramazan ayi önemlidir. Yapilan arastirmalar sigara bagimlilarinin büyük bir bölümünün Ramazan ayinda bu aliskanliktan kurtuldugunu göstermektedir. Dolayisiyla Ramazan ayi, sigarayi birakmak için bir firsat olarak degerlendirilmelidir. Bunun için bazi önerilere kulak verilmelidir.
ÖNCELIKLE SIGARASIZ ORTAMLARDA BULUNULMALIDIR.
Oruç açildiktan sonra hemen sigara içmenin kalp krizine bile neden olabilecegi unutulmamalidir. Sigara birakildiginda kisi yiyecek ve içeceklerin tadini daha çok almaktadir. Sigara akla geldiginde 1 bardak su içmek ve ya bir parça kuruyemis yemek faydali olabilir. Iftar sonrasi yürüyüs yapmak sigara istegini azaltacaktir.
