180 Yılda Teze Caminin Başına Neler Gelmiş Neler!

Malatya’nın merkezinde bulunan ve birçok misafirin mutlaka ziyaret ettiği yerlerden biri si hiç şüphesiz Yeni Cami ya da Malatyalı tabiri ile “Teze Cami” dir. Fakat Malatya’nın sembol camisi tarihi boyunca birçok afete uğramış.

1843 yılında o dönem adı Aspuzu olan Malatya’nın merkezinde Ulemadan Mustafa oğlu Hacı Yusuf tarafından caminin yapımı gerçekleştirilmiş. Daha çok halkın yazlık olarak kullandığı bölgede o dönem güzel ve ihtişamlı bir cami inşa edilmiş.

1893’TEKİ DEPREMDE YIKILAN CAMİ YENİDEN YAPILMIŞ

Üzerinden 50 yıl geçtikten sonra 1893 yılının Mart ayında yaşanan büyük depremde cami yıkılmış. Camiden geriye sadece alemi yıkılan fakat şerefesi kalan ve birçok efsane hikayelere de konu olan minaresi kalmış.

Toplanan yardımlara caminin yapımına dönemin Osmanlı Padişahı Sultan 2. Abdülhamid Han’da destek olmuş cami kesme taştan yeniden yapılmış. Halk arasında da Teze Cami olarak anılmaya başlamış.

1954’TE MİNAREYE YILDIRIM İSABET ETMİŞ

Mayıs 1954’te ikindi namazı esnasında camiye yıldırım isabet etmiş. Caminin minaresi yıkılmış avluda bulunan bir jandarma eri yaralanmış. Dönemin gazetelerinde cemaatin o esnada namazda olması sayesinde büyük bir felaketi önlediği belirtiliyor.

1964’TE MİNARELER HASAR ALMIŞ

16 Haziran 1964’te şiddetli bir deprem meydana gelmiş. Depremde binlerce binada çatlak meydana gelirken merkezde bulunan Yeni Cami’nin 2 minaresinin başı uçmuş, minberi de çökmüş.

2020’DEKİ DEPREMDE KUBBESİ YIKILMIŞTI

24 Ocak 2020 yılında 6.8 büyüklüğünde Sivrice merkezli depreminde de caminin kubbe kısmı yıkılmış 14 milyon lira civarında bir ihale bedeliyle tamirat yapılmıştı. 2 yıldan uzun süren bir tamiratın ardından Malatya’nın Teze Cami’si 2022 yılının Nisan ayında ibadete açılmıştı. Bu açılış uzun süre caminin açılamamasına tepki gösteren Malatyalılar tarafından büyük bir mutlulukla karşılanmıştı.

6 ŞUBAT DEPREMİ TAMAMEN YIKTI

2023 yılının 6 Şubat tarihinde Asrın Felaketi olarak adlandırılan depremde onarılalı 8-9 ay gibi bir süre sonra yıkıldı. Ağır hasar alan cami en ağır felaketinden birini yaşadı. Yan duvarları hariç tamamı yıkılan camide onarım çalışmaları haftalar önce başladı. Hayırsever iş insanı Bayram Kızılaslan tarafından yapımı üstlenilen camide söküm işlemi ve taşların numaralandırılması sürüyor.

Kaynak: haber: Mücahit Özendi