Mustafa Kemal Atatürk'ün şu sözleriyle başlamak gerek: "Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki fennin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur." Bu düşünce, sanatın ve kültürün bir toplumun ilerleyişindeki önemini vurgular.

Tarihçi - yazar Nezir Kızılkaya'nın Malatya Habercom'da yayımlanan "Sanat Sokağından Sanat Kentine Malatya" başlıklı yazısı, bu önemi bir kez daha hatırlatıyor ve bu bağlamda kendi düşüncelerime de uygun düşüyor. 

Malatya'nın tarihinde önemli bir rol oynayan Sümerbank Mensucat Fabrikası, 14 Aralık 1939'da faaliyete geçti ve 63 yıl boyunca kesintisiz olarak ülke ekonomisine katkı sağladı, binlerce kişiye istihdam imkanı sundu.

Ancak, Atatürk ve Cumhuriyet döneminde Türkiye'nin sanayileşme sürecinde kritik bir rol oynayan bu fabrikalar, sonradan özelleştirilerek satıldılar.2004 yılında Malatya'nın iş insanları tarafından kurulan Malatya Girişim Grubu'nun anonim bir şirketi olan "MalatyaLife", Sümerbank Mensucat Fabrikası'nı satın aldı.

Fabrikanın bulunduğu alan, Malatya Park AVM, iş merkezleri, Malatya Mövenpick gibi 5 yıldızlı otel ve şehrin siluetine hakim yüksek katlı gökdelen konutlar gibi yeni yapılarla dönüştürüldü.
Ayrıca, bu alana Park içinde kafeler, restoranlar, Büyükşehir Belediyesi binası, Sanat Sokağı, Merkez Bankası, Polis Evi, Halk Eğitim Merkezi gibi resmi kurum binaları da eklendi, böylece geçmişin izleri silinmeye başladı. Sümerbank Mensucat Fabrikası ve Tekel fabrikası, yeni yapılarla yer değiştirdi. Ancak, bu değişimle birlikte, bu güzide fabrikaların anısına birer anı müzesinin yapılmaması büyük bir eksiklik olarak kaldı

Sümerbank Fabrika Yerleşkesi Malatya Girişim Grubu binaları

"Malatya Sümerbank Mensucat fabrikasının tarihi yerleşkesinde, 6 Şubat depreminde dahi ayakta kalan bir  binanın şu anki kullanımı Malatya Valiliği ek binası olarak devam etmektedir. Ancak, bu bina Sümerbank anı müzesi olarak yeniden hayat bulabilir. Müzenin oluşturulması, ya Sümerbank Fabrikasını satın alan Malatya Girişim Grubu ya da Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilebilirdi. Bu adım, sadece bir vefa örneği olmakla kalmaz, aynı zamanda şehrin tarihine ve sanayi mirasına verilen değeri gösteren şık bir hamle olurdu.

Sümerbank Fabrikası Müzesi: Endüstriyel Mirasın Işığında Bir Anıt

Sümerbank Mensucat Fabrikası, Türkiye'nin endüstriyel mirasının önemli bir parçasıdır. Yıllar boyunca binlerce insanın emeğiyle dokunan kumaşlar, burada hayat bulmuş ve ülkenin tekstil sektörüne yön vermiştir. Ancak bu önemli tesisin sadece bir fabrika olmadığını, aynı zamanda bir kültür ve tarih hazinesi olduğunu unutmamak gerekir.

Sanat Sokağı ve Kerpiç Konaklar da açılan müzeler, atölyeler Malatya  tarihini ve kültürel dokusunu yansıtan önemli alanlardır. Ancak bu muhteşem yerleşkenin en önemli parçası olan Sümerbank Fabrikası Müzesi'nin eksikliği, bu zengin mirası tam olarak yansıtmada büyük bir boşluk oluşturmaktadır.

Sümerbank Fabrikası Müzesi, endüstriyel devrimden günümüze kadar olan dönemi kapsayan, tekstil üretiminin ve işçi yaşamının evrimini anlatan bir merkez olacaktır. Fabrikanın tarihini, üretim süreçlerini, çalışanların günlük yaşamlarını ve tekstil sektöründeki dönüşümleri sergileyerek, ziyaretçilere eşsiz bir deneyim sunacaktır.

Ayrıca, müze sadece geçmişi değil, aynı zamanda geleceği de aydınlatacaktır. Sürdürülebilir tekstil üretimi, işçi hakları ve endüstriyel dönüşüm gibi konuları ele alarak, ziyaretçilere bugünün ve yarının tekstil sektörüne dair önemli perspektifler sunacaktır.

Sümerbank Fabrikası Müzesi, sadece bir fabrikanın hikayesini değil, aynı zamanda Türkiye'nin endüstriyel mirasının ve kültürel kimliğinin bir parçasını koruma ve gelecek nesillere aktarma çabasının bir ifadesi olacaktır. Bu müzenin kurulması, geçmişe saygı göstermenin yanı sıra, geleceğe olan bağlılığımızı da yansıtacaktır.

Sümerbank Mensucat Fabrikası'nın yerleşkesinde Sanat Sokağında   Fotoğraf Makineleri Müzesi- -Çocuk Evi ve Oyuncak Müzesi - Büyükşehir Belediyesi Sanat Merkezi -Kent Konseyi Binası - Malatya Kültür Evi- Gençlik Merkezi -  Yöresel yemeklerin sunulduğu Çamlıca Restoran- Antik Kafe, Fidan Kitap Kafe - Güler Yüzler Cafe - Şire Pazarı Armağan Kayısıcı - Doğal ahşap Mikail Usta, Demirci Yusuf Usta Damascus atölyesi - plakçı - Tespih atölyesi - Sıraç Hobi - İnci Ceyiz - Lavin Cravis - Minia Malatya ( Tarihi Eserlerin minyatürleri)gibi yeni yapılar inşa edildi. 

Sanat sokağı,  daha çok esnaf ve kafe kültürünün hakim olduğu bir atmosfere sahip. Sanat sokağı sessiz ve dilsiz!!!

Bunlar:
- Malatya Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı
- Türkiye Gençlik Vakfı Malatya Şubesi (STK)-Malatya Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi
- TRT Malatya Haber Bürosu
- www.melid.com.tr- Turgut Özal Anı Evi ve Araştırma Merkezi- Buğday Müzesi
- Malatya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği - Radyo Gramofon Müzesi
 bulunmaktadır.

Sanat sokağı dediğimizde genellikle şu unsurlar akla gelir:

1. Sanat Galerileri ve Sergiler: Sanat sokağında genellikle birçok galeri bulunur ve çeşitli sanat eserleri sergilenir.

2. Sokak Sanatı ve Grafitiler: Duvarlarda veya binaların dış yüzeylerinde yer alan sokak sanatı eserleri ve grafitiler, sanat sokağının vazgeçilmez unsurlarından biridir.

3. El Sanatları Pazarları: El işi ürünlerin satıldığı pazarlar veya stantlar da sanat sokağının renklerini ve çeşitliliğini artırır.

4. Performans Sanatları: Sokak tiyatroları, sokak müzisyenleri veya sokak dansçıları gibi performans sanatları da sanat sokağında sıkça görülen unsurlardır.

5. Sanat Kafeleri ve Restoranları: Sanat temalı kafeler veya restoranlar, sanatseverlerin buluşma noktaları olabilir ve sanat sokağının atmosferini tamamlar.

6. Sanat Atölyeleri ve Atölye Mağazaları: Burada çeşitli sanat dallarında atölye çalışmaları yapılır ve ürünler satılır.

7. Sokak Festivalleri ve Etkinlikleri: Sanat sokağında düzenlenen festivaller, etkinlikler ve açık hava gösterileri, sanatın halka daha geniş bir şekilde ulaşmasını sağlar.

Genel olarak, sanat sokağı renkli, canlı ve yaratıcı bir atmosfere sahiptir, sanatseverler için cazip bir mekandır.
Sanat Sokağı, Malatya'nın kültürel ve sanatsal dokusunu yansıtan önemli bir mekân olmalıdır. 

Sanat sokağında Heykel, resim, ebru gibi sanat dallarını temsil edecek atölyelerin ve bazı müzelerin eksikliği göze çarpıyor. Bu eksiklikleri gidermek için yapılması gerekenler şunlar olabilir:

- Malatya'nın her ilçesini tanıtan büyük panoların yapılması
- Devlet sanatçısı olan kişilere sanat sokağında yer tahsisi
- Turizm bürosu, Esenlik mini market, belediye sosyal tesisi gibi tesislerin oluşturulması
- Malatya Eğitim Müzesi, Malatya Spor Müzesi, Kayısı Müzesi, Basın Müzesi, Tabela ressamları Müzesi , Malatyalı Ermeniler  komşularımız anı evi müzesi gibi tematik müzelerin kurulması
- Yazlık sinema ve amfi tiyatro gibi kültürel etkinlik mekânlarının oluşturulması
- Malatya'nın tarihi ve kültürel mirasını yansıtan anıt heykellerin ve minyatürlerin yapılması
- Malatya konağı ve Asbuzu minyatür meyve bahçesi, içerisinde kayısı, kiraz, kızılcık, dut, armut, şeftali gibi çeşitli meyvelerin yer aldığı bir atmosfer sunulması.

Bu adımlar, Malatya'nın kültürel ve sanatsal potansiyelini ön plana çıkararak şehrin kimliğine ve tarihine yapılan bir saygı ve vefa göstergesi olacaktır.