İnönü Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeki Boyraz, Malatya'nın yerleşim özellikleri ve deprem riski hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Boyraz, depremin etkisinin arazinin zemin özelliklerine göre değiştiğini belirterek, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Çürük zeminlerde deprem şiddeti daha fazla hissediliyor. Malatya, eteklerden gelen taşınmış araziler üzerine kurulu ve bu durum riskleri arttı. Şehrin genişlediği alanların büyük kısmının dolgu malzemesiyle doldurulmuş genç araziler yer almaktadır. Malatya özellikle güney ve kuzey etekleri arasında, derelerden taşınan materyallerle doldurulan bir bölgeden oluşmaktadır. Eskiden tarım arazisi olarak kullanılan Çilesiz, Karakavak ve Bostanbaşı gibi mahalleler şuan yerleşim alanı olarak kullanılıyor."
1984’ten bu yana Malatya'nın 40 kilometrekare batıya doğru genişlediğini belirten Boyraz, bu büyümenin büyük ölçüde tarım arazilerinin yerleşim alanlarına dönüşmesiyle gerçekleştiğini ifade etti.
Kentsel Dönüşüm ve Zemin Etüdü Önerileri
Zeki Boyraz, kentsel dönüşüm çalışmalarının bölgesel ihtiyaçlara uygun olarak planlanması gerektiğini söyledi:
“Kentsel dönüşüm sadece ekonomik değil, aynı zamanda toplumsal ve coğrafi özellikleri de göz önünde bulundurmalı. Zemin özellikleri, sel ve taşkın riski gibi faktörler mutlaka dikkate alınmalı.”
Yerleşim yerlerinde ulaşım ağlarının alternatiflerle desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Boyraz,
“Cadde ve sokakların hakim rüzgar yönüne göre tasarlanması, hava kirliliğinin azaltılmasına da katkı sağlayacaktır” dedi.
Yapı Denetimlerinin Önemi
Boyraz, yapı tasarımı ve denetim süreçlerinin hayati olduğunu belirtti.
"Yapılar, detaylı zemin etütleri ve sondaj çalışmaları sonucunda projelendirilmeli. Yerel yönetimler ve yapı denetim firmaları, bu süreçlerde daha fazla sorumluluk almalı ve denetimlerini sıkılaştırmalıdır" dedi.
Son olarak Boyraz, depremlerin hiçbir zaman sona ermeyeceğini hatırlatarak,
“Afetlere karşı hazırlıklı olmalı ve gelecek nesiller için daha güvenli yerleşim alanları oluşturmalıyız” diyerek konuşmasını tamamladı.
Yorumlar
Malatya Li Tevfik - Bu hocanın uyarısı var sanki eğer dediği gibi bu hesaplama yapılmadan hazine arazisi üzerinde olsun da ne olursa olsun mu yapılmış bu dönüşü olmayan bu yüz yıl Bura'daki hatalar bir sonraki sonraki nesillere gidecektir ve vebalini sebep olanlar alır inşallah düzgün hesaplama yapılmıştır