6 Şubat tarihinde yaşanan depremde en fazla hasarın meydana geldiği illerin başında Malatya ve Hatay yer aldı. Malatya’da 106 bin konut ağır hasar aldı ya da yıkıldı. Depremin ağır bilançosunu yaşayan ilde ağır hasarlı ve az hasarlı konut sahiplerinin ne yapacağı belli. Fakat orta hasar alan binaların akıbetlerinin ne olacağı merak ediliyor. Malatya’da bina olarak 2 binin üzerinde bağımsız bölüm ya da konut olarak bakıldığında ise bu rakamın çok daha fazla olduğu biliniyor. Binlerce vatandaş özellikle ilk başta orta hasarlıların da ağır hasarlı sayılacağı haberlerine karşın evlerini tamamen boşaltma yoluna gitti. Hatta bazı vatandaşlar evleri yıkılacak diye evindeki demirbaşları; pimapenleri, dolapları, parke dahil sökerek aldı. Bu gibi vatandaşlar şimdi ne yapacağını kara kara düşünüyor.
ORTA HASARLI BİNA NEDİR?
Orta hasarlı binanın ne olduğuyla ilgili AFAD “Afet nedeniyle gördüğü hasar bakımından güçlendirme gerektirecek derecede hasar gören binalar orta hasarlı olarak sınıflandırılmaktadır. Bu tür binaların güçlendirme yapılmadan kullanılmasına izin verilmez.” şeklinde bilgi vermiş öte yandan mevzuat gereği evlerin tamir edilene kadar orta hasar verildikten sonra ivedilikle boşaltılması gerektiği açıklanmış. Orta hasarlı yapılarla ilgili afet kanununda ise bu tür yapıların akıbetiyle ilgili “Orta hasarlı olduğu belirlenen konut veya işyeri sahibi afetzedelere ise, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından güçlendirme projesi ve onarım işleri için kredi verilebilir. Söz konusu kredilerin kullandırılması, geri dönüşü ve yapılacak konut ve işyerlerinin afetzedelere tahsisine ilişkin usul ve esaslar, Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir” şeklinde açıklanmaktadır.
PEKİ 6 ŞUBAT DEPREMİ SONRASI DURUM NE OLACAK?
6 Şubat tarihinde yaşanan deprem sonrasında ise bazı kanun maddeleri yeniden gözden geçiriliyor. Orta hasarlı yapılar için bina maliklerinin yüzde 80’inin mutabakatı alınarak 3 tercihten biri belirlenecek.
1-Orta hasarlı binalara daha önce mevzuatta yer aldığı şekilde güçlendirme kredisi verilerek yapıların güçlendirilmesi sağlanacak.
2-Bina sahipleri TOKİ tarafından yapılan konutlar için hak sahipliğinde bulunabilecek
3-Bina sahipleri yerinde dönüşüm için başvuru yapabilecekler.
Belirlenen seçeneklerden ilki kanun halinde halen yürürlükte olsa da 2’nci ve 3’ncü seçeneklerde yer alan hak sahipliği ve yerinde dönüşüm için meclisin onayı bekleniyor.
KRİTERE UYMUYORSA GÜÇLENDİRME YAPILMAYACAK
Orta hasarlı yapılar hakkında Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan geçtiğimiz ay yapılan Meclis Toplantısında önemli açıklamalarda bulunmuştu.
Kritere Uygun olmayan binalara güçlendirme verilmeyeceğini aktaran Başkan Gürkan, “En çok merak edilen konulardan birisi de orta hasarlı evlerin ne olacağı konusudur. Onlarla ilgili durumu sorduğumuzda, bize verilen cevap şu oldu. Orta hasarlı evlerle ilgili yapılan incelemeler, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının teknik elemanları bir yere orta hasarlı demişse, bunlarla ilgili bir format belirlenmiş ve uygunluk kriterleri ile ölçülecektir. Yani evin kolonu nasıl, bodrumu var mı? Buna benzer kriterlere uygun olan orta hasarlı binalar güçlendirmeye uygunsa, güçlendirme yapılabileceği söylendi. Kriterlere uymayan orta hasarlı binalara da güçlendirme ile ilgili ruhsat verilmesine yanaşmayacağız. Bunu öncelikle İlçe Belediyelerimizin kontrol ekibi ve Büyükşehir Belediyemizin kontrol ekibi takip edecektir.” Diye ifade etmişti.